Kaaskiezen

Eet je kind slecht en klacht het over gevoelige kiezen en doet het tanden poetsen pijn?
Misschien zijn er dan kaaskiezen in het spel.
Dat betekent dat de kiezen waarvan de beschermende glazuurlaag niet of niet helemaal is ontwikkeld.
Ze hebben dan gedeeltelijk of helemaal een kaaskleur (wit-crème tot geel-bruin. Ze kunnen er er ook bobbelig uitzien.
De gevoeligheid is hoger dan andere kiezen, dit komt doordat de buitenste laag zwakker is.
In het melkgebit en in het blijvend gebit komt kaaskiezen voor.

Meer gaatjes

Kinderen met kaaskiezen hebben meer gaatjes dan hun leeftijdsgenootjes zonder kaaskiezen.
Zijn er kaaskiezen in het melkgebit? Dan is er een grotere kans op het ontwikkelen van kaaskiezen in het blijvend gebit.
Vijf tot negen procent van de kinderen in Nederland heeft kaaskiezen in het melkgebit.
Negen tot veertien procent van de kinderen heeft één of meer kaaskiezen.
Kinderen met kaakskiezen in het blijvend gebit, hebben ook kans op wit-gele verkleuring van de blijvende voortanden.

Glazuurstoornis

De buitenste beschermlaag van de tanden en kiezen heet tandglazuur.
Glazuur is het hardste weefsel van het menselijk lichaam. Er kan soms iets mis gaan bij de vorming hiervan.
Voor de geboorte van het kind worden de melkkiezen al aangemaakt. De gebitsontwikkeling van het kind is in de zwangerschap dus ook een belangrijke periode. Deze ontwikkeling van de melkkiezen gaat door totdat ze rond hun tweejarige leeftijd doorbreken. Er kunnen in die periode afwijkingen in het glazuur van de melkkiezen ontstaan.
Te weinig glazuur kan zijn gevormd of het glazuur is van slechte kwaliteit.
De glazuurontwikkeling van de eerste blijvende kiezen en snijtanden in de bovenkaak begint ook kort voor de geboorte en gaat verder in de eerste vier levensjaren. De oorzaak van de verstoorde glazuurvorming in de blijvende kiezen en voortanden ligt in die periode.

Hoe ontstaan kaaskiezen?

De glazuurdefecten kunnen erfelijk zijn. Het is ook bekend dat alcoholconsumptie van de moeder tijdens de zwangerschap, een laag geboortegewicht en koorts bij het kind in het eerste levensjaar kaaskiezen kunnen veroorzaken..
Soms is de oorzaak onbekend. Is het kind de eerste vier-levensjaren vaak ziek geweest? Dan kan dat de oorzaak zijn van de verstoorde glazuurvorming in de blijvende kiezen.

Welke kiezen zijn gevoelig voor kaaskiezen?

De laatste (achterste) kiezen die doorbreken in het melkgebit zijn het meest gevoelig voor het krijgen van glazuurafwijkingen. Als het kind tussen de 2 en de 2 1/2 jaar oud is dan verschijnen de kaaskiezen.
In het blijvend gebit zijn het juist de eerste kiezen die doorbreken.
Ze komen tevoorschijn als het kind tussen de vijf en de 6 jaar oud is. Deze eerste blijvende kiezen breken achter de laatste melkkiezen door, waardoor ze makkelijk onopgemerkt blijven. Dus goed opletten met het (na)poetsen.

Kunnen kaaskiezen pijn doen?

De kaaskiezen zijn kwetsbaar en gevoelig. De kwaliteit van het glazuur is van mindere kwaliteit.
Hierdoor slijt de kies sneller en er kunnen vlugger gaatjes ontstaan. Grote delen van een kies worden aangetast of brokkelen af binnen een korte tijd. De kaaskiezen kunnen pijn doen. Tijdens het tanden poetsen ontwijken veel kinderen de gevoelige kiezen en hierdoor ontstaan nog eerder gaatjes en nog meer gevoeligheid.
Kaaskiezen worden slecht of niet beschermd tegen aanvallen van buitenaf.
Het drinken of eten van koude, warme, zoete of juist ure producten kan pijnlijk zijn.

Hoe kun je kaaskiezen beschermen?

Door middel van goed poetsen met een fluoride kun je extra bescherming bieden aan de kaaskiezen.
Het is zeer belangrijk om twee keer per dag op de juiste manier te poetsen. Is er gevoeligheid?
Dan kan een mondhygiëniste of tandarts het kind adviseren om een keer extra te poetsen en/of te spoelen. met een fluoridemondspoelmiddel. Let goed op bij het doorbreken van de (blijvende) kiezen. Zorg dat het kind regelmatig naar de tandarts of mondhygiënist gaat. Deze kan het gebit van het kind goed controleren en adviezen geven.

Tandarts/mondhygiënist en kaaskiezen?

Het is belangrijk dat de mondhygiënist of tandarts de glazuurstoornis vroegtijdig kan signaleren.
Als het eerste tandje doorbreekt neem het kind dan mee naar de mondzorgpraktijk.
De mondhygiënist of tandarts kan de gevolgen van de glazuurstoornis en het ontstaan van gaatjes zo beperkt mogelijk houden. Als het kind kaaskiezen in het melkgebit heeft en komen de eerste blijvende kiezen door,
dan is het belangrijk dat het kind vaker naar de mondzorgverlener gaat. als de kaakkiezen vroeg worden opgemerkt dan kan met goed tandpoetsen en een juist fluoridegebruik veel bereiken.
De mondzorgverlener reinigt en controleert het gebit en kan kwetsbare kiezen extra beschermen met bijvoorbeeld een fluoridelak. De behandelaar zal in in veel gevallen de kaaskiezen vullen met een tandkleurig materiaal. Bij ernstige gevallen kan hij bijvoorbeeld voorzien van een metalen kroon. Dan kunnen aanvallen van buitenaf de binnenkant van de kies niet meer bereiken. Soms moet een tandarts de kaaskiezen trekken.